ҲАҶМИ ИНТИҚОЛИ ПУЛ АЗ РУСИЯ БА ТОҶИКИСТОН 800 МИЛЛИОН $ КАМ ШУДААСТ
Ҳаҷми интиқоли пул аз ҷониби шахсони физикӣ аз Русия ба Тоҷикистон дар соли 2020 32% коҳиш ёфтааст. Соли гузашта аз Русия ба Тоҷикистон 1 миллиарду 741 миллион доллар пул фиристодаанд, ки ин назар ба 2 миллиарду 540 миллион доллар пули ирсолшуда дар соли 2019 ҳудуди 800 миллион доллар камтар аст.
Омори расмӣ дар бораи ҳаҷми интиқоли пул аз Русия ба хориҷ дар соли 2020ро Бонки марказии Русия дар сомонааш нашр кардааст.
Тоҷикистон аз лиҳози ҳаҷми интиқоли пул аз Русия дар байни кишварҳои СНГ баъди Ӯзбекистон ҷои дуюмро мегирад. Соли гузашта аз Русия ба Ӯзбекистон 4 миллиарду 420 миллион доллар пул фиристодаанд, ки ин назар ба Тоҷикистон 2,6 маротиба бештар аст. Дар ҷои сеюм дар ин “сабқат”и пулфиристӣ аз Русия Қирғизистон, боз як кишвари аз пули муҳоҷиронаш сахт вобастаи Осиёи Марказӣ меояд. Соли 2020 аз Русия ба Қирғизистон 1 миллиарду 716 миллион доллар (ҳамагӣ 25 миллион камтар аз Тоҷикистон) пул фиристодаанд.
Тоҷикистон аз кишварҳоест, ки аз пулҳои интиқолии муҳоҷирони кориаш, ки шумори онҳо танҳо дар Русия то шурӯи пандемия беш аз як миллион нафарро ташкил медод, сахт вобаста аст ва чунин коҳиши башиддати ҳаҷми пулҳои интиқолшуда аз Русия ба сатҳи некӯаҳволии аксари хонаводаҳо дар ин кишва, ҳамчунин ба вазъи тамоми иқтисод ва савдо дар Тоҷикистон таъсири ҷиддии манфӣ мерасонад.
Коршиносон коҳиши башиддати ҳаҷми интиқоли пул аз Русия ба Тоҷикистонро пеш аз ҳама ба пандемияи коронавирус ва чораҳои ба хотири пешгирӣ аз паҳншавии он андешидаи кишварҳо, аз ҷумла Русия, бастагӣ медиҳанд. Қарори маълум, Русия моҳи марти соли 2020, дар рӯзҳои оғози мавсими нави муҳоҷират марзҳояшро ба рӯи хориҷиён, аз ҷумла муҳоҷирон, пурра баст ва дар натиҷа, миллионҳо муҳоҷир, аз ҷумла садҳо ҳазор аз аҳолии қобили кори Тоҷикистон, ки ҳар сол бо расидани баҳор барои мардикорӣ ба Русия раҳсипор мешуданд, соли гузашта дар Ватан бекор дармонданд ва натавонистанд ба Русия бираванд. Бар илова, он муҳоҷироне, ки дар Русия дармонданд, ба далели пандемияи коронавирус муддати тӯлоние аз ҷои кор ва манбаи даромад маҳрум буданд ва натавонистанд ба таври бояду шояд хонаводаҳои худ дар Тоҷикистонро аз лиҳози молиявӣ дастгирӣ кунанд.
Коршиносон бар инанд, ки ҳаҷми интиқоли пул аз Русия ба кишварҳои муҳоҷирфирист, аз ҷумла ба Тоҷикистон дар соли 2021 низ метавонад боз ҳам коҳиш биёбад, чунки дар моҳҳои охир даҳҳо ҳазор аз муҳоҷирони тоҷик аз Русия ба Ватан баргаштанд, вале он садҳо ҳазор муҳоҷири бекормонда дар Тоҷикистон то ҳол наметавонанд ба далели баста будани марзҳои Русия ба он кишвар ба мардикорӣ бираванд.
Дар умум соли 2020 аз Русия ба хориҷ 40,1 миллиард доллар пул фиристода шудааст, ки ин назар ба 41,7 миллиарди соли 2019 ҳудуди 3,8% камтар буда, пойинтарин нишондиҳанда аз соли 2018 ба ин тараф будааст. Соли гузашта аз Русия бештар ба кишварҳои ғарбие, чун Швейцария (7,8 млрд доллар), Британия (2,7 млрд доллар), Амрико(2,3 млрд доллар), Латвия (1,8 млрд) ва Литва (1,2 млрд) пул интиқол додаанд. Вале дар ҳоле ки пулҳои аз Русия ба кишварҳои Осиёи Марказӣ ирсолшуда асосан пули бо заҳмат ба даст овардаи муҳоҷирони кориашон аст, миллиардҳое, ки ба самти Ғарб мераванд, асосан сармояҳоест, ки аз Русия “мегурезонанд”.
Перечисления из России1 | |||||||
осуществленные физическими лицами, всего | осуществленные физическими лицами-резидентами | осуществленные физическими лицами-нерезидентами | |||||
сумма переводов, млн долларов США | средняя сумма одного перевода, долларов США | сумма переводов, млн долларов США | средняя сумма одного перевода, долларов США | сумма переводов, млн долларов США | средняя сумма одного перевода, долларов США | ||
Всего по странам | 40 105 | 144 | 33 221 | 127 | 6 884 | 387 | |
Страны дальнего зарубежья | 29 069 | 126 | 26 862 | 117 | 2 207 | 3 355 | |
из них2: | |||||||
ШВЕЙЦАРИЯ | 7 856 | 7 277 | 7 667 | 7 122 | 189 | 63 475 | |
СОЕДИНЕННОЕ КОРОЛЕВСТВО | 2 703 | 163 | 2 545 | 154 | 158 | 15 418 | |
СОЕДИНЕННЫЕ ШТАТЫ | 2 317 | 167 | 2 063 | 149 | 254 | 14 399 | |
ЛАТВИЯ | 1 839 | 11 | 1 819 | 11 | 20 | 4 172 | |
ЛЮКСЕМБУРГ | 1 282 | 308 | 1 262 | 303 | 20 | 80 770 | |
МОНАКО | 1 153 | 361 343 | 1 134 | 377 924 | 20 | 102 270 | |
ГЕРМАНИЯ | 1 064 | 2 655 | 936 | 2 438 | 128 | 7 587 | |
КИПР | 1 041 | 4 152 | 1 018 | 4 089 | 23 | 13 170 | |
ИСПАНИЯ | 979 | 7 457 | 942 | 7 535 | 38 | 5 915 | |
ТУРЦИЯ | 899 | 1 306 | 684 | 1 216 | 214 | 1 706 | |
АВСТРИЯ | 741 | 17 912 | 679 | 17 942 | 62 | 17 597 | |
ЯПОНИЯ | 694 | 2 277 | 676 | 2 234 | 18 | 8 477 | |
ИТАЛИЯ | 567 | 5 932 | 515 | 6 078 | 52 | 4 796 | |
ГРУЗИЯ | 494 | 348 | 422 | 327 | 72 | 558 | |
ФРАНЦИЯ | 440 | 4 045 | 360 | 3 687 | 80 | 7 176 | |
ИЗРАИЛЬ | 372 | 4 123 | 339 | 3 921 | 32 | 8 914 | |
ЧЕХИЯ | 358 | 417 | 322 | 377 | 36 | 8 778 | |
ОБЪЕДИНЕННЫЕ АРАБСКИЕ ЭМИРАТЫ | 284 | 4 505 | 208 | 3 482 | 75 | 23 854 | |
НИДЕРЛАНДЫ | 249 | 1 097 | 204 | 913 | 45 | 13 940 | |
СИНГАПУР | 228 | 65 | 216 | 62 | 13 | 25 666 | |
Страны СНГ | 11 035 | 234 | 6 359 | 211 | 4 676 | 273 | |
УЗБЕКИСТАН | 4 420 | 365 | 2 108 | 338 | 2 312 | 393 | |
ТАДЖИКИСТАН | 1 741 | 151 | 681 | 139 | 1 059 | 159 | |
КИРГИЗИЯ | 1 716 | 171 | 1 163 | 159 | 553 | 203 | |
АЗЕРБАЙДЖАН | 901 | 341 | 730 | 339 | 171 | 353 | |
АРМЕНИЯ | 829 | 308 | 611 | 297 | 218 | 344 | |
КАЗАХСТАН | 447 | 104 | 313 | 74 | 135 | 1 949 | |
УКРАИНА | 430 | 295 | 330 | 280 | 100 | 362 | |
МОЛДОВА, РЕСПУБЛИКА | 315 | 250 | 229 | 228 | 86 | 337 | |
БЕЛАРУСЬ | 237 | 204 | 194 | 194 | 43 | 269 | |
ТУРКМЕНИЯ | 0 | 162 | 0 | 164 | 0 | 147 |