ЗАМИНЛАРЗАИ ШАДИД ДАР МАРЗИ ТОҶИКИСТОН БО АФҒОНИСТОН
Шаби 14 июли соли 2023, тақрибан соати 01:49 ба вақти Душанбе дар марзи Тоҷикистону Афғонистон як заминларзаи шадид рух додааст. Маркази ин офати табиӣ дар 27-километрии ҷанубуғарби маркази ноҳияи Ишкошими вилояти Бадахшони Афғонистон дар рӯбарӯи ноҳияи Ишкошими Тоҷикистон ҷойгир шуда буд.
Аммо маълумоти марказҳои зилзиланигорӣ дар бораи иқтидори ин заминларза фарқ мекунад.
Бино ба иттилои пойгоҳи Еarthquaketrack.com, ки заминларзаҳо дар саросари дунёро ба сурати зинда пайгирӣ ва сабт мекунад, заминларза дар марзи Тоҷикистону Афғонистон дар умқи 221 километр рух дода, шиддаташ тибқи ҷадвали Рихтер, 4,5 баллро ташкил додааст.
Аммо Экспедитсияи таҷрибавиву методии зилзиланигории вазорати ҳолатҳои фавқулоддаи Қазоқистон иқтиоди ин заминларза дар марзи Тоҷикистону Афғонистонро 5,7 балл баровард карда, хабар дод, ки ин офати табиӣ дар умқи 35 километр рух дод.
Марказҳои зилзиланигории Тоҷикистон ин заминларзаро ҳанӯз шарҳ надодаанд. Дар бораи кадом хисороте бар асари ин офати табиӣ то ин соат гузорише ба даст нарасидааст.
Аз ин қабл, шаби 13 июли соли 2023 дар шарқи Тоҷикистон, дар ҳудуди вилояти мухтори Кӯҳистони Бадахшон дар наздикии марзи ин вилоят бо Қирғизистон заминларза рух дода буд.
Бино ба иттилои Маркази пешбинии заминларзаҳои вазорати ҳолатҳои фавқулоддаи Ӯзбекистон, заминларза дар ҳудуди Боғи миллии Тоҷикистон, дар наздикии қуллаи ба номи Абӯалӣ Ибни Сино (собиқ қуллаи Ленин) дар умқи 176 километр рух дода, иқтидори ин офати табиӣ дар марказаш тибқи ҷадвали Рихтер 4 баллро ташкил додааст.
Қуллаи ба номи Абӯалӣ Ибни Сино то соли 1928 номи Кауфманро дошт ва баъдан ба номи асосгузори СССР Ленин гузошта шуд. Соли 2006 мақомоти Тоҷикистон ин қулларо ба номи Абӯалӣ Ибни Сино гардонданд. Ин табиб, донишманд, мутафаккир ва шоири шуҳратёри тоҷик, ки дар охири асри 10 ва аввали асри 11 ба сар бурдааст.
Тоҷикистон дар як минтақаи зилзилахези қораи Осиё ҷойгир шуда, ҳар сол дар қаламраваш садҳо заминҷунбӣ сабт мешавад. Аз ҷумла пойгоҳи Еarthquaketrack.com дар як ҳафтаи охир дар қаламрави Тоҷикистон 3 заминларза, дар як моҳи охир 20 заминларза ва дар як соли охир 229 заминларзаи шиддаташон тибқи ҷадвали Рихтер аз 1,5 балл зиёдро сабт кардааст. Аксари ин заминларзаҳо дар шарқи Тоҷикистон, дар вилояти Бадахшон рух медиҳанд.
Вале заминларзаи аз ҳама пурхисорот шаби 23 марти соли 2023 дар Кӯҳистони Мастчоҳ ва Рашт рух дод. Бар асари ин офати табиӣ, ки марказаш дар атрофи деҳаи Палдораки ноҳияи Кӯҳистони Мастчоҳ буд, дар маҷмӯъ 368 хона, аз ҷумла дар ноҳияи Кӯҳистони Мастчоҳ 318 хона, дар ноҳияи Рашт 32 хона ва дар ноҳияи Нуробод 17 хона зарар диданд.
Ахиран Иттиҳоди Аврупо шумори умумии сокинони зарардида аз ин заминларзаи моҳи март дар Тоҷикистонро беш аз 2200 нафар баровард кард.